Znajomość języka polskiego to pragnienie dużej części polskich rodziców mieszkających za granicą. Jednak istnieją sytuacje, w których rodzic nieświadomie wspiera dwujęzyczność receptywną u swojego dziecka, co może mieć istotny wpływ na jego rozwój językowy. W tym artykule przyjrzę się trzem kluczowym aspektom tego zjawiska oraz jego konsekwencjom.
Zaakceptowanie sytuacji wspieraniem dwujęzyczności receptywnej
Dość często zdarza się, że rodzic akceptuje sytuację, w której dziecko nie odpowiada mu w jego ojczystym języku. Przejawia się w braku zachęty ze strony rodzica do wysiłku i do odpowiadania po polsku. Jeśli dziecko zauważy tę obojętność, będzie ono kontynuowało w języku większościowym.
Wyjdzie bowiem z założenia, że rodzicowi zastała sytuacja odpowiada i że nie musi niczego zmieniać w sposobie komunikowania się z nim.
Świadomie lub nieświadomie
Zachowanie rodzica może być świadome lub nieświadome. Nie zawsze towarzyszy mu refleksja nad konsekwencjami „wspierania” dwujęzyczności receptywnej. Często rodzic po prostu podąża za codziennością. Bo obiad, bo lekcje, bo dokądś się spieszymy. Albo z przyzwyczajanie, zupełnie jak jego dziecko. W konsekwencji akceptuje on sytuację, w której dziecko preferuje używanie innego języka niż polskiego. To przyzwyczajenie utrwala się u obu stron i staje się naturalną częścią ich wzajemnej relacji.
Brak reakcji na zachowanie językowe dziecka
Niereagowanie i brak zachęty ze strony rodzica jest dla dziecko sygnałem do „zaniedbywania” języka polskiego. Porównanie może wydać się drastyczne, ale odważę się. Jeśli moje dziecko je palcami, a ja nie przypominam mu o używaniu widelca, będzie ono kontynuowało palcami. Nie oznacza to oczywiście, że każde dziecko będzie jadło bez widelca. Podobnie jak nie oznacza, że każde dziecko wychowywane w dwujęzycznym kontekście rozwinie dwujęzyczność receptywną. Dziecko jednak dość szybko rejestruje ciche przyzwolenia na zachowania, które mogą (powinny?) wydać się rodzicowi problematyczne.
Wciąż jeszcze jest czas
Wspieranie dwujęzyczności receptywnej u dziecka może być rezultatem różnych czynników, w tym braku świadomości ze strony rodzica oraz mimowolnego zaakceptowania sytuacji. Jednak zrozumienie konsekwencji tego zachowania oraz działania mające na celu zachęcanie dziecka do używania obu języków to pierwszy krok do sukcesu. Tak wiele się dzisiaj mówi o uważności. Na pewno ma ona zastosowanie także w dwujęzycznym wychowaniu.
* * *
Czy Twoje dziecko odpowiada Ci po polsku, kiedy się do niego zwracasz? Jeśli nie, to czas coś z tym zrobić. Porozmawiajmy o Twoich trudnościach. Opowiesz mi, z czym nie możesz sobie poradzić, a ja wyjaśnię Ci, w jaki sposób pracuję z dwujęzycznymi rodzicami. Może i Ciebie moje wsparcie zainteresuje? Umówmy się na bezpłatną rozmowę online: TUTAJ.
Więcej o programie wsparcia: program wsparcia. Następnie zadecydujesz.
Jeżeli powyższy artykuł zainspirował Was do refleksji, podzielcie się nią z nami w komentarzach pod artykułem.
