Chciałabym dzisiaj podzielić się refleksją na temat wpływu rodzica na stosunek dziecka zarówno do języka i kultury mniejszościowej i większościowej, jak do i krajów, z których się wywodzą. Genezą artykułu jest sytuacja jednej z rodzin, z którą niedawno się zetknęłam. Jest to jednak uniwersalna problematyka i dotyczy w gruncie rzeczy nas wszystkich.
Język, kultura i odbijanie własnych emocji
Dość częstym przykładem wpływu rodziców na zachowanie językowe dzieci jest mieszanie języków. Jeśli rodzic miesza języki, bardzo prawdopodobne jest, że i dziecko będzie wyrażało się w podobny sposób. Nie to jest jednak problematyczne.
Trudności pojawiają się, kiedy negatywny stosunek rodzica do języka i polskiej kultury, wpływa na dziecko. Bez względu na to, czy rodzic tego chce czy nie, dziecko odbiera jego emocje i przez ich filtr generuje swoje własne. Nawet ukrywana niechęć do polskiego czy inne resentymenty rodzica odbijają się na tym, w jaki sposób dziecko odbiera własne dziedzictwo kulturowe. Propozycja dla rodziców, których dzieci odrzucają język polski: przeanalizować własne reprezentacje i emocje z nim związane.
Polska dla nas
Bardzo podobnie jest ze związkiem między postrzeganiem Polski przez nas i przez nasze dzieci. Jeżeli rodzic negatywnie wyraża się o kraju, jeździ tam niechętnie albo nie czuje emocjonalnej więzi z Polską, gdyż nic już go z nią nie łączy… bardzo możliwe, że dziecko nie tylko nie będzie chciało tam jeździć, ale także nie będzie widziało sensu w praktykowaniu języka polskiego. Bo skoro rodzic, model dziecka, daje przykład obojętności lub wrogości emocjonalnej…
Nasz nowy / drugi kraj?
Ta kwestia może okazać się jeszcze bardziej problematyczna, jeżeli negatywny stosunek rodzica dotyczy kraju, w którym rodzina mieszka. Jeżeli z jakichś powodów rodzic nie tylko nie pogodził się, ale również nie zaakceptował w pozytywny sposób wyjazdu za granicę, dziecko może mieć problemy z zaaklimatyzowaniem się w nowym miejscu zamieszkania. Oznacza to, że może odrzucić język większościowy, „odciąć się” od rówieśników, co przyprawi mu cierpienia i uniemożliwi harmonijny rozwój w nowej kulturze. W takich sytuacjach, zamiast pytać, dlaczego dziecko odrzuca nowy kraj, warto zastanowić się, w jaki sposób, my rodzice, odnajdziemy w nim swoje miejsce.
Często nie zdajemy sobie sprawy, w jak ogromny sposób determinujemy odczucia i zachowania naszych dzieci. Dotyczy to wszystkich dziedzin życia, nie tylko językowych czy kulturowych. Nawet jeśli nie wyrażamy naszych emocji czy nastawienia bezpośrednio, dzieci, jakby za sprawą niewidzialnych anten, wyłapują je i pochłaniają. Wpływ rodzica na dziecko nie ma sobie równych. Bądźmy uważni, a w razie potrzeby analizujmy własne odczucia w związku z problematyczną dla dziecka kwestią.
***
Jeżeli z jakichkolwiek przyczyn Twoje dziecko ma trudności z mówieniem po polsku, a Ty nie wiesz, jak sobie z nimi poradzić, porozmawiajmy o tym. Opowiesz mi o swojej sytuacji, a ja wyjaśnię Ci, w jaki sposób pomogę Ci sprawić, żeby Twoje dziecko mówiło po polsku. Oto link do bezpłatnej rozmowy online. Następnie zadecydujesz, co dalej.
Jeżeli powyższy artykuł zainspirował Was do refleksji, podzielcie się nią z nami w komentarzach pod artykułem.
