Mieszanie języków przez dwu / wielojęzyczne dzieci jest częstym zjawiskiem, a nawet codziennym dla wielu wielojęzycznych rodzin. Niektórzy nazywają to urokiem dwujęzycznego dziecka, inni starają się zachować „czystość” języka. Jakakolwiek by nie była postawa rodziców, mieszanie języków jest faktem. Dzieci (i nie tylko) zapożyczają wyrazy czy wyrażenia, czasem wplatają całe zdania, z drugiego języka. Rodzice często zadają sobie pytanie, z czego wynika takie zachowanie językowe. Oto kilka odpowiedzi, do wyboru, według sytuacji i osobowości dziecka.

 

Mieszanie języków może być spowodowane…

  • nieznajomością danego słowa w używanym języku. Główną (a dla wielu dzieci jedyną) funkcją języka jest komunikowanie się. Dlatego w sposób bardzo pragmatyczny, jeśli brakuje jakiegoś słowa zapożyczamy je z zasobów, którymi dysponujemy. Dla osób wielojęzycznych są to języki, którymi władają.

mieszanie języków
  • poziomem trudności wyrazu w jednym z języków. Jeżeli w używanym właśnie języku wyraz, którego dziecko potrzebuje, jest zbyt skomplikowany, użyje często ono jego prostszego odpowiednika. Doskonale bowiem wie, że rodzic zrozumie, co chce mu przekazać.
  • upodobaniem dla słowa czy wyrażenia. Niektóre wyrazy wydają się dzieciom śmieszne w wymowie albo kojarzą mi się wyjątkowo miło. Sprawia to, że używanie ich sprawia im przyjemność i robią to, kiedy tylko nadarza się do tego okazja. Zastąpią nim jego odpowiednik w języku, którym właśnie się posługuje.
  • naśladowaniem rodziców. Jeżeli rodzice mieszają języki, dzieci na ogół zachowują się w ten sam sposób, biorąc z nich przykład. Często jednak rodzice nie zadają sobie z tego sprawy. Mieszanie języków jest dla nich tak naturalne i odruchowe, że nie zastanawiają się, jaki sens może to mieć dla dzieci, które ich obserwują.
  • elementem kulturowym. W niektórych sytuacjach, związanych z pewnymi zachowaniami mającymi specyficzne znaczenie w niektórych kulturach, użycie danego języka jest skuteczniejsze czy bardziej wymowne. Oto przykład rozwiązywania konfliktów rodzeństwa w rodzinie brytyjsko-japońskiej.

Nie ma jednoznacznej i sprawdzającej się w każdej sytuacji odpowiedzi wyjaśniającej przyczyny mieszania języków. Niektórzy podkreślają także, że jest to czasem sposób na podkreślenie swojej indywidualności, bardzo możliwe. Zachowanie językowe zależą w dużej mierze od osobowości dziecka (analitycznej lub ekspresywnej) i znaczenia, jakie przywiązują do języka.

Swoisty sposób mówienia

Mieszanie języków nie jest uważane za błąd językowy. Coraz częściej postrzega się je jako sposób mówienia, szczególnie w społecznościach wielojęzycznych. Charakteryzuje się on przeskakiwaniem z jednego języka na drugi, w zależności od kontekstu i tematu, według niepisanych znanych wszystkim członkom zasad. W myśl zasady komplementarności, o której pisałam kilka lat temu.

Jeżeli powyższy artykuł zainspirował Was do refleksji, podzielcie się nią z nami w komentarzach pod artykułem.