Polska kultura czy nasza kultura?

Dlaczego piszę „w sensie ogólnym”? Dlatego, że termin „kultura” odnosi się w tym kontekście zarówno do przeszłości jak i do teraźniejszości. Żeby zrozumieć dane społeczeństwo nie wystarczy znać i rozumieć jego przeszłość, potrzeba także być na bieżąco w jego aktualnym rozwoju: społecznym, kulturowym, politycznym. Oznacza to, że śledzimy życie państwa, w którym od dawna nie mieszkamy, zapoznając dziecko z nowościami (książkami, filmami, piosenkami…) dostępnymi dzieciom żyjącym dzisiaj w Polsce. W jakim stopniu jest to możliwe? Pozostawiam pytanie w zawieszeniu.  

Nasza osobista „polska kultura”

Nieco odmiennym podejściem jest przekazywanie dzieciom naszej polskiej kultury. Głównym celem jest wtedy zapoznanie ich z kulturą, która ukształtowała nas, Rodziców. Pragniemy bowiem, oczywiście dostarczyć dziecku bodźców intelektualnych, ale także (a może przede wszystkim?) bodźców emocjonalnych poprzez dzielenie się z nim naszą tożsamością. Nasza polska kultura jest bowiem jednym z ważnych elementów, które ukształtowały naszą wrażliwość i spojrzenie na świat. Wywodzi się ona głównie z naszego dzieciństwa. Jakże odmienne było ono od dzieciństwa dzieci żyjących obecnie w Polsce! Inne punkty odniesienia: inne lektury, inne filmy, inne zabawy, inne radości i trudności.

Polska kultura i nasza kultura?

Pytanie nie sprowadza się oczywiście do wyboru między „Wakacjami z duchami” Adama Bahdaja a „Magicznym drzewem” Andrzeja Maleszki. Kwestia jest dużo bardziej złożona. W miarę możliwości staramy się najprawdopodobniej zapoznać nasze dzieci zarówno z książkami (filmami etc), które liczyły się dla nas w dzieciństwie, jak i z nowościami literackimi na polskim rynku. Nasz wybór nie musi być kategoryczny. Miejmy jednak świadomość tego, że nie sposób ofiarować dzieciom „całej” polskiej kultury w takiej mierze, w jakiej poznają ją dzieci w Polsce. I bardzo dobrze, bo nasze dzieci mają oprócz tego także kulturę kraju, w którym mieszkają. Z nią też potrzebują się one identyfikować w pewien sposób, żeby nie czuły się wyobcowane w swoim codziennym życiu. Co jest tak samo ważne (a może i ważniejsze?) w procesie kształtowania się ich tożsamości.

A Ty…?

Czy nie masz czasem wrażenia, że dzisiejsza Polska nie jest Polską, którą znasz i z którą się identyfikujesz? Abstrahując od polityki, myślę o długiej nieobecność w kraju, podczas której zarówno Polska jak i my ewoluowaliśmy na swój własny sposób, daleko od siebie. W niektórych sytuacjach odnajduję się w Polsce, jakbym nigdy z niej nie wyjechała. W innych mam wrażenie, że jest to obcy, nieznany mi kraj. Przychodzi mi na myśl Heraklit z Efezu i jego refleksja o rzece. Zarówno bowiem Polska, jak i my, nie jesteśmy już tacy sami.

Tak jak pisałam: bez naszego języka trudno dzielić się z dziećmi naszą tożsamością. Czy mogą one wtedy poznać nas naprawdę? A do tego przecież dążymy w procesie wychowania. Jak to przebiega w Twojej Rodzinie? Czy Twoje dziecko ma dostęp do Twojej polskiej kultury i tożsamości? A może właśnie tego Ci brakuje, podobnie jak wielu innym Rodzicom, których dzieci nie opanowały jeszcze ich języka? Jeśli potrzebujesz wsparcia, porozmawiajmy o tym. Umówmy się na bezpłatną rozmowę, podczas której opowiesz mi o swoich trudnościach. A ja wyjaśnię Ci, w jaki sposób mogę Ci pomóc.

Jeśli powyższy artykuł zainspirował Was do refleksji, podzielcie się nią z nami w komentarzach 🙂 .