W zeszłym tygodniu dostałam od Was niespotykaną liczbę wiadomości. Opowiadania dla dwujęzycznych dzieci „Milo, koń o dwóch sercach & Biała Łatka” wywołały u Was liczne pytania, które do mnie skierowaliście. Postanowiłam odpowiedzieć na nie w poście na blogu, aby każdy mógł się zapoznać z ich treścią.
Dlaczego opowiadania dla dwujęzycznych dzieci?
Czy dwujęzyczne dzieci potrzebują specyficznych książek? I tak, i nie. Z jednej strony książki dostosowane do poziomu wiekowego i językowego dziecka, są odpowiednie dla dwujęzycznych dzieci. Z drugiej strony istnieją dwa dodatkowe rodzaje książek, które mogą okazać się im przydatne. Pierwsze to książki napisane uproszczonym językiem przeznaczone dla dzieci mających uboższe słownictwo w języku mniejszościowym.
Drugie to książki poruszające kwestie szczególnie bliskie dzieciom wychowanym w dwóch (albo więcej) kulturach. Są to pytania o własne korzenie, o złożoną przynależność kulturową, o „konflikt tożsamościowy”, z którym borykają się niektóre z nich. Do tych właśnie należy moja książka „Milo & Biała Łatka”.
W jaki sposób najefektywniej wykorzystać lekturę opowiadań?
Opowiadania dla dwujęzycznych dzieci to nie tylko historie z przesłaniem, ale także pretekst do rozmowy z dzieckiem na temat jego własnych doświadczeń i uczuć na temat swojej dwukulturowości. O ile w codziennym życiu może być trudno nawiązać do tych kwestii, o tyle po lekturze opowiadań staje się to naturalne. Tym bardziej, że do każdego z nich załączyłam listę pytań ułatwiających dyskusję z dzieckiem. W subtelny sposób, bo odnosząc się do historii bohaterów, dzieci zaproszone są do przyjęcia ich punktu widzenia. Łatwiej jest bowiem opowiadać o własnych doświadczeniach przez pryzmat historii innych, gdyż nie musimy obnażać swoich emocji, jeśli nie mamy na to ochoty. Z drugiej strony nabieramy do nich dystansu, co ułatwia racjonalne ustosunkowanie się do sytuacji. Dlatego polecam użycie serii pytań po lekturze opowiadań w celu zainicjowania rozmowy z dziećmi na temat ich treści.
Dla dzieci w jakim wieku opowiadania zostały napisane?
Opowiadania zostały napisane dla dzieci od 6 do 10 roku życia (do 11-tego?), w zależności od rozwoju emocjonalnego i intelektualnego dzieci. Użycie w nich postaci zwierząt sprawia, że rola płci ani kultury nie ma znaczenia. Historie są więc uniwersalne.
Jakim językiem napisane są opowiadania?
A jeśli dziecko nie opanowało wystarczająco języka polskiego? Historie zostały napisane językiem literackim. Oznacza to, że nie mamy do czynienia z językiem uproszczonym. Dlaczego? Z jednej strony dzieci potrzebują bodźców, żeby rozwijać swój język mniejszościowy. (Jeżeli język literacki okazuje się zbyt skomplikowany dla dziecka, rodzic może uprościć go, zachowując główne elementy historii.). Z drugiej strony lektura ma na celu wywołać u czytelnika emocje, oddziaływać na jego wrażliwość i wyobraźnię.
Dlaczego opowiadania nie zawierają ilustracji?
Tak, w kontekście książki dla dzieci na pewno jest to logiczne pytanie. Postanowiłam nie zamieszczać ilustracji, słuchając argumentacji profesor Beniki Mason, specjalizującej się w nauce języków poprzez opowiadanie historii. Według niej ilustracje odciągają uwagę dzieci od czytanego tekstu, zakłócając ich na nim skupienie. Dzieci nie potrzebują obrazków do pobudzania wyobraźni, treść opowiadania doskonale się z tego zadania wywiązuje. Ciekawym pomysłem natomiast może być zaproponowanie dziecku narysowanie poznanej właśnie historii. Pozwoli mu to pełniej sobie ją przyswoić.
W jakim języku są napisane opowiadania dla dwujęzycznych dzieci?
Istnieją dwie wersje opowiadań: wersja polska i wersja francuska. Wersja polska jest w formacie papierowym (na Amazon) i elektronicznym, francuska w postaci papierowej książki i kindle (na Amazon).
Czy opowiadania mogą zainteresować również dzieci jednojęzyczne / jednokulturowe?
Tak, oczywiście. Coraz więcej dzieci w Polsce ma kontakt z rówieśnikami innego pochodzenia. Bez podejścia wielokulturowego, które ukazuje więzi między różnymi kulturami, jest im czasem trudno przyjąć punkt widzenia dzieci wychowanych w innej albo w wielu kulturach. To tworzy między nimi bariery, które nie powinny powstawać, szczególnie pomiędzy dziećmi bardziej otwartymi na różnice niż dorośli. Opowiadania o Milo i Białej Łatce pomogą dzieciom w zrozumieniu pytań i wątpliwości, z którymi borykają się ich rówieśnicy. W ten sposób przybliżą ich do siebie. To pierwszy krok do empatii, a jej tak bardzo nam dzisiaj potrzeba…
***
Mam nadzieję, że udało mi się odpowiedzieć na Wasze pytania na temat historii, które dla Was przygotowałam. Zapraszam Was do zapoznania się z nimi (TUTAJ) i dyskusji na temat przygód bohaterów.
Jestem pewna, że opowiadania dla dwujęzycznych dzieci „Milo & Biała Łatka” wzruszą Was i zachęcą do wspólnej rodzinnej refleksji.
Jeżeli powyższy artykuł zainspirował Was do refleksji, podzielcie się nią z nami w komentarzach pod artykułem.
Kurcze bardzo zaciekawiła mnie ta pozycja, muszę się jej przyjrzeć z bliska, bo można się dużo nauczyć z tego co mówisz 🙂
Brzmi ciekawie, myślę, że takie książeczki są niezwykle wartościowe.
ooo a to ciekawe, a ja myślałam, że ilustracje właśnie zachęcają do wsłuchania się w historię
Mnie też tak się wydawało, moje dzieci zawsze chcą mieć i jedno i drugie.
Z dzieciństwa pamiętam książkę po niemiecku, którą mama przetłumaczyła na polski i zapisała nad niemieckim tekstem.