Na przykładzie rozwiązywania zadań matematycznych, naukowcy odkryli, że mózg dwujęzycznych osób nie działa w ten sam sposób, co u osób jednojęzycznych. W matematyce osoby dwujęzyczne używają funkcji wzrokowo-przestrzennej, a nie werbalnej.
Proces wizualny
Badania przeprowadzone przez ekipę z Uniwersytetu w Luxemburgu udowodniły, że w matematyce osoby dwujęzyczne używają obszarów mózgu odpowiedzialnych za przetwarzanie wizualne. Oznacza to, że język, w którym uczymy się liczyć, będzie miał wpływ na nasz sposób liczenia przez całe życie. Nawet jeśli w późniejszych latach będziemy używać innego języka, jako języka dominującego.
Badaniu poddano osoby dobrze mówiące po niemiecku i francusku. Niemieckiego uczyły się one w szkole podstawowej, a francuskiego w szkole średniej. Pomimo, że miały dobry poziom w dwóch językach, zadania matematyczne rozwiązały szybciej i poprawniej w pierwszym języku. Dzięki fMRI (funkcjonalnemu obrazowaniu metoda rezonansu magnetycznego) wykryto, że w zależności od języka, używali oni różnych obszarów mózgu. Popełniane błędy i powolność w drugim języku są związane z barierą werbalną, którą pokonujemy, używając procesu wizualnego. Zajmuje on jednak więcej czasu i pociąga za sobą więcej błędów.
Tłumaczenie z jednego języka na drugi?
Wcześniejsze badania przeprowadzone na chińskich dwujęzycznych studentach dały ten sam rezultat. Liczyli oni szybciej po chińsku niż po angielsku. Ale interpretacja tego była inna, bo opierała się jedynie na przypuszczeniach. Sądzono, że było to spowodowane koniecznością tłumaczenia z jednego języka na drugi. Innym wyjaśnieniem może być także sposób, w jaki nauczyli się rozwiązywać zadania matematyczne w pierwszym języku. Jak wiemy, istnieje wiele metod nauki, stosowanych w różnych krajach.
Z drugiej strony, wciąż jednak pozostają wątpliwości, co do interpretacji wyników skanerów. Niestety obecnie badacze nie mogą stwierdzić z całą pewnością, co jest odpowiedzialne za aktywacje konkretnych obszarów mózgu.
Strategie adaptacji
Tak więc świadomie, czy nie, osoby dwujęzyczne posługują się liczbami w języku, w którym jest im łatwiej. Nawet jeśli nie jest to język używany na co dzień. Powtarzają one proces, którego nauczyły się w szkole, bo stał się dla nich automatyzmem.
To odkrycie powinno być uwzględnione przez nauczycieli matematyki pracujących z dwujęzycznymi dziećmi. Szczególnie jeśli niektóre z nich mają problemy z rozwiazywaniem zadań w języku większościowym. Możliwe, że wynika to z faktu, że opanowały one podstawy matematyki w innym języku. (Więcej o związku między dwujęzycznością a wynikami w szkole.)
Źródła: Amandine Van Rinsvel, Laurence Dricot, Mathieu Guillaume, Bruno Rossion, Christine Schiltz « Mental arithmetic in the bilingual brain: Language matters », Neuropsychologia, Volume 10, 1 July 2017, pp. 17-29
Vinod Venkatraman, Soon Chun Siong, Michael W. L. Chee, and Daniel Ansari« Effect of Language Switching on Arithmetic: A Bilingual fMRI Study », Massachusetts Institute of Technology, 2006, Journal of Cognitive Neuroscience 18:1, pp. 64–74
Czy zastanawialiście się kiedyś nad mechanizmami własnych zachowań? Albo mechanizmami, od których zależą niektóre z Waszych umiejętności? W jakich dziedzinach? Podzielcie się z nami Waszymi refleksjami na ten temat:).
Nie wiedziałem, że jest taka teoria, ale faktycznie to prawda. Znam polski, angielski, niemiecki i trochę łaciny. W każdym przypadku tłumaczyłem sobie słowa opisujące działanie na język ojczysty, liczyłem, a wynik podawałem w języku obcym.
Dokładnie! Pomimo, że przeżyłam za granicą większą część życia niż w Polsce, wciąż liczę po polsku, bo taki mi łatwiej i to się chyba już nigdy nie zmieni… To ciekawe, jak działa mózg dwujęzycznych osób… Pozdrawiam serdecznie!
Świetnie, że poruszasz temat, którego warto być świadomym przy wychowaniu dziecka. Można zbudować świetne fundamenty dziecku – do późniejszej nauki.
Poznanie, w jaki sposób funkcjonuje mózg, na pewno pozwala lepiej przygotować się do bycia rodzicem (nie tylko zresztą mózg dwujęzycznych osób), a także ułatwić dziecku naukę, lepiej przygotować je na postrzeganie świata, na stosunki międzyludzkie… Pozdrawiam serdecznie!